Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (World Health Organization – WHO) έχει θεσπίσει την 7η Απριλίου ως την παγκόσμια ημέρα υγείας. Φέτος η μέρα αυτή ήταν αφιερωμένη σε ένα θέμα ψυχικής υγείας, που αφορά εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, την κατάθλιψη.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τα ποσοστά της κατάθλιψης έχουν αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, καθιστώντας την ασθένεια ως κύρια αιτία κακής υγείας και αναπηρίας. Στατιστικά περισσότερες γυναίκες παρά άνδρες υποφέρουν από κατάθλιψη. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότεροι άνδρες εμφανίζουν συμπτώματα, ακόμα και σωματικές ενοχλήσεις, που δεν αποδίδονται σε οργανικά αίτια, αλλά συνδέονται με κατάθλιψη.
Μιλώντας για κατάθλιψη, δεν εννοούμε την πρόσκαιρη κακοκεφιά, που μπορεί να εμφανιστεί σε όλους κάποιες μέρες μας, ούτε τα συναισθήματα πένθους που συνοδεύουν μια απώλεια. Η κατάθλιψη αφορά επίμονα συναισθήματα θλίψης και απώλεια ευχαρίστησης των δραστηριοτήτων που στο παρελθόν το άτομο απολάμβανε. Τα συναισθήματα αυτά δυσκολεύουν το άτομο στην καθημερινότητά του και το εμποδίζουν να λειτουργήσει. Επιπλέον, τα άτομα με κατάθλιψη μπορεί να βιώνουν αλλαγές στον ύπνο (να κοιμούνται πολύ ή λίγο) ή στην όρεξη (να τρώνε περισσότερο ή ελάχιστα), έχουν έλλειψη ενέργειας, δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, νιώθουν συναισθήματα ενοχής και απελπισίας, αποφεύγουν την παρέα άλλων ανθρώπων. Ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό σύμπτωμα είναι οι σκέψεις θανάτου, αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας.
Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσω ότι αν κάποιος παρουσιάζει κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, με εξαίρεση τις αυτοκτονικές ιδέες, δε σημαίνει απαραίτητα ότι πάσχει από κατάθλιψη. Ωστόσο, λόγω της σοβαρότητας της νόσου, αν κάποιο άτομο παρατηρήσει ότι το ίδιο ή κάποιος από την οικογένειά του παρουσιάζει αλλαγές στη διάθεσή του, που επηρεάζουν τον τρόπο που λειτουργεί, είναι καλύτερα να μιλήσει ανοιχτά. Άλλωστε, το σύνθημα του ΠΟΥ για την Παγκόσμια Ημέρα Κατάθλιψης για το 2017 είναι: Ας μιλήσουμε!
Αυτό που είναι σημαντικό να τονιστεί είναι ότι η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί. Ένα πρώτο βήμα είναι να μιλήσουμε για αυτά που μας απασχολούν, είτε σε κάποιο άτομο που γνωρίζουμε και εμπιστευόμαστε, είτε σε κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας. Η θεραπεία της κατάθλιψης μπορεί να περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία, φαρμακοθεραπεία με αντικαταθλιπτική αγωγή ή συνδυασμό και των δύο. Πολύ σημαντικό είναι το άτομο με κατάθλιψη να φροντίσει τον εαυτό του, κάνοντας κάποια σωματική δραστηριότητα, έστω και ήπια, διατηρώντας ένα πρόγραμμα ύπνου και φαγητού και κρατώντας επαφή και επικοινωνία με ανθρώπους που εμπιστεύεται και νοιάζονται.
Πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι η κατάθλιψη είναι «μέσα στο μυαλό μας». Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μια ψυχική ασθένεια, αυτό δεν την κάνει λιγότερο πραγματική ούτε μειώνει τον πόνο των ατόμων που υποφέρουν από αυτή. Είναι απαραίτητο να εξαλείψουμε το στίγμα που υπάρχει γύρω από τις διαταραχές ψυχικής υγείας, που αποτελεί βασικό εμπόδιο για τους ανθρώπους που υποφέρουν να ζητήσουν βοήθεια. Ας μιλήσουμε, λοιπόν!